چگونه ثبات کوک گیتار را بهبود دهیم
هیچ‌کس دوست ندارد گیتار را بارها و بارها کوک کند؛ پس بیایید این مشکل را یک بار برای همیشه رفع کنیم و به ساز زدن برسیم…
اینکه حرفه‌ای‌ها برای اجرای زنده روی صحنه، یک متخصص گیتار استخدام می‌کنند قابل درک است؛ هیچ‌کس از کوک کردن مکرر ساز لذت نمی‌برد. در این مقاله تکنیک‌های متخصصین تعمیرات گیتار برای بهبود ثبات کوک گیتار را بررسی می‌کنیم.
از آنجا که دلایل از کوک خارج شدن ساز متعدد هستند، بد نیست در هنگام رفع این اشکالات یک چک‌لیست داشته باشید. همانطور که خواهید دید، روند رفع مشکلات کوک متشکل از قدم‌های کوچک متعدد برای رفع اصطکاک و تثبیت قطعه‌های ساز است.
گیتار الکتریک مورد استفاده در این مقاله، یک گیبسون ES-335 است که صاحب آن درخواست نصب یک ست سیم گیتار ۱۳-۵۴ با کوک استاندارد بر روی آن را داده است. برای نمایش بهتر برخی از مراحل، از تصویر بریج‌های دیگر نیز استفاده خواهیم کرد.
دفعه بعد که خواستید سیم‌های سازتان را عوض کنید، قسمت‌های زیر را بررسی کنید تا گیتار الکتریک شما کوک خود را بهتر حفظ کند.
- یک دست سیم گیتار نو
- سیم‌تاب
- تیونر
- سیم‌چین
- روان‌کننده سیم
- پارچه نرم (برای محافظت از پشتِ ساز)
- آچار ۱۰ میلی‌متری
- پیچ‌گوشتی
لوازم مورد نیاز:
سطح مهارت لازم:
- متوسط
گام اول:
رگلاژ ساز را بررسی کنید. اکشن بیش‌ازحد در عمل بدین معنی است که برای گرفتن فرت‌ها باید سیم را بِند کنید.
اکشن در فرت دوازدهم باید برای سیم شش، ۲.۲ میلی‌متر و برای سیم یک، ۱.۵ میلی‌متر باشد. اینتونیشن و ارتفاع پیکاپ‌ها هم باید در ابتدا تنظیم شوند.
گام دوم:
بستن درست سیم‌ها هم حیاتی است. کابوس هر تعمیرکاری، کار کردن بر روی گیتاری است که سیم‌های آن به‌درستی بسته نشده باشند.
برای بستن صحیح سیم‌ها، بعد از رد کردن سیم از بریج، دست خود را مانند عکس روی فرت ۱۲ بگذارید. به این صورت، همه سیم‌ها هر بار به یک اندازه به دور گوشی‌های کوک تابیده می‌شوند.
گام سوم:
در عکس بالا، یک روش جالب برای قفل کردن سیم‌ها به گوشی کوک نمایش داده شده است. بعد از رد کردن سیم از روی دست در فرت ۱۲، اضافه سیم در پشت گوشی را زیر دور اول گردش سیم به دور گوشی قرار دهید.
بخش اضافه سیم را از زیر قسمت تاب رد کنید و سپس سیم را بتابانید تا اضافه سیم زیر حلقه اول تابِ سیم محکم شود. سپس سیم را کوک کنید و سراغ سیم بعدی بروید.
گام چهارم:
با انجام گام قبلی، هر چه سیم‌ها بیشتر کشیده شوند، گره سیم به گوشی محکم‌تر خواهد شد؛ پس باید سیم‌ها را بکشیم.
سیم‌ها را کوک کنید و هر سیم را به‌صورت جداگانه بکشید. با هر بار کشیدن، کوک سیم بم‌تر خواهد شد که این در اثر جا افتادن گره به گوشی است. بعد از هر بار کشیدن، سیم را کوک کنید و دوباره آن را بکشید تا کوک آن تثبیت شود.
گام پنجم:
اینکه گوشی‌ها به‌درستی بر روی هداستاک محکم شده باشند یا نه، مسئله مهم است. مهره ۱۰ میلی‌متری قسمت جلوی گوشی را محکم کنید، ولی در این کار زیاده‌روی نکنید؛ زیرا گوشی‌ها ممکن است شکننده باشند. اگر گوشی‌های شما مهره ندارند، بوشِ نگه‌دارنده آنها را محکم کنید.
گام ششم:
بسیاری از گوشی‌ها در قسمت پشت، یک پیچ کوچک برای ثابت نگه داشتن گوشی بر روی هداستاک دارند. این پیچ‌ها را محکم کنید؛ اما احتیاط کنید پیچ‌ها توسط پیچ‌گوشتی خورده نشوند. اگر پیچ‌ها به‌صورت آزاد می‌پیچند، باید سوراخ آنها را بر روی چوب هداستاک تعمیر کرد.
گام هفتم:
تمام نقاط اصطکاک باید با دقت بررسی شوند. هر بار که سیم را بِند می‌کنید و یا از دسته ترمولو استفاده می‌کنید، سیم‌ها کمی در هر یک از نقاط اصطکاک حرکت می‌کنند. برای تثبیت کوک، این نقاط را سامان دهید. می‌توانید شیارهای نات ساز را به روان‌کننده‌های مخصوص سیم مانند Big Bends Nut Sauce آغشته کنید.
گام هشتم:
شیارهای نات باید با سایز سیمی که استفاده می‌کنید تناسب داشته باشند. برای بستن سیم‌های ۱۳-۵۴ روی این گیتار، ما شیارهای نات را بزرگتر کردیم؛ ولی این کار به ابزار خاص نیاز دارد و بهتر است به تعمیرکار متخصص سپرده شود.
گام نهم:
سپس از روان‌کننده بر روی سدل‌های بریج استفاده کنید. در هنگام بِند کردن و استفاده از دسته ترمولو، این قسمت از ساز هم با سیم اصطکاک ایجاد می‌کند. برای این کار هم می‌توانید از روان‌کننده‌های مخصوص سیم استفاده کنید.
گام دهم:
اگر گیتار شما دارای ترمولوی مدل استرتوکستر و یا فلوید رُز است، باید محورهای آن را هم روان کنید. البته سیستم Floyd Rose با داشتن قفل نات و گیره سیم در قسمت بریج، اصطکاک را تا حد ممکن کم می‌کند.
گام یازدهم:
اگر گیتار شما بر روی هداستاک دارای نگه‌دارنده سیم است، به‌عنوان یکی دیگر از نقاط اصطکاک باید آن را هم روان کنید.
همچنین بررسی کنید که این نگه‌دارنده‌ها لبه‌های تیزی نداشته باشند و سیم را گاز نگیرند. شرکت Graphtech مدل‌های بی‌نظیری از این نگه‌دارنده‌ها را تولید می‌کند که چون از گرافیت ساخته شده‌اند، نیازی به روان کردن ندارند.
گام دوازدهم:
شکی نیست که مفصل بین دو قسمت اصلی بدنه گیتار اهمیتی ویژه دارد. محکم بودن این مفصل نه‌تنها برای کوک، بلکه برای ساستین نیز دارای اهمیت ویژه است.
اگر دسته ساز به کناره‌ها و یا به سمت عقب و جلو حرکت می‌کند، باید با گذاشتن ورق چوب و یا تعویض پیچ‌های خودرو با پیچ مهره‌ای، آن را تثبیت کرد.