9 روش برای بهبود تُن گیتار بدون صرف هزینه ی زیاد
شما می توانید تغییرات مثبت بزرگی را با صرف هزینه ی اندک یا حتی بدون هیچ هزینه ای روی تُن گیتارتان ایجاد کنید. در این مقاله چند روش را برای این کار به شما معرفی خواهیم کرد.
1. صدای پر حجم تر
یک ستاپ امپ wet/dry را امتحان کنید
اگر به دو امپ دسترسی دارید، این کار می تواند راه حل فوق العاده ای برای حجم دادن به صدای گیتار باشد؛ سیگنال را تقسیم کنید تا افکت ها را به تنها یک امپ ارسال کنید.
پیشنهاد می کنیم سیگنال را پس از پدال های اُور درایو تقسیم کنید.
یک بخش آن را به امپ اول ارسال کنید (این امپ سیگنال dry را خواهد داشت) و بخش دیگر را از افکت هایی که پس از پدال های اُور درایو قرار گرفته اند (ماژولیشن و افکت های بر پایه ی زمان مانند ریورب و دیلی) به دومین امپ ارسال کنید (این امپ wet شما خواهد بود).
در این حالت می توانید بهترین خصوصیات سیگنال خام و سیگنال افکتی را کنار هم داشته باشید، چرا که امپ اولی صدای مستقیم و داینامیکی دارد و امپ دوم بافت های امبینت را در خود جای می دهد. از هر امپی که برای این کار استفاده کنید، باید هر دو امپ ز دیگر ایزوله باشند تا از مشکلات phase و نویزی که به واسطه ground loop ایجاد می شود جلوگیری کنید.
2. شکافتن میکس
از کلین بوست یا EQ استفاده کنید
لیدهای شما نیاز به این دارند که میکس را بشکافند و خیلی واضح شنیده شوند؛ اما برای دستیابی به چنین چیزی چه کاری انجام می دهید؟ گین آن را اضافه می کنید، ولوم را بالا می برید؟ بالا بردن گِین می تواند مشکل آفرین باشد، چرا که هر چه گین را اضافه کنید، هدروم و وضوح صدای بیشتری را به واسطه ی کامپرشن از دست می دهید و این چیز خوبی نیست.
بالا بردن ولوم هم کار هوشمندانه ای نیست، مگر این که بدانید آن را چطور باید شکل دهید.
راه حل ساده است؛ از یک پدال EQ یا کلین بوست استفاده کنید و لِول بیس را کمی پایین بیاورید و سپس قسمت بالای میدرنج و تربل را کمی تقویت کنید. حالا صدای گیتار شما به خوبی میکس را خواهد شکافت.
3. هدروم بیشتر
از لوپ افکت امپ استفاده کنید
اجازه بدهید ابتدا به این بپردازیم که لوپ افکت یک امپ (اگر امپ شما آن را داشته باشد) چه کاری انجام می دهد؟ این لوپ پری امپ فرانت اند امپ را غیرفعال می کند؛ در این حالت کنترل های تُن امپ شما دیگر تاثیری روی صدا نخواهند گذاشت و چنین چیزی به شما اجازه می دهد از پری امپ ها، بوست ها و درایوهای خودتان استفاده کنید.
انجام این کار مزیت هایی دارد؛ اگر حس می کنید استفاده از پدال های درایو در کنار پری امپ خود امپلی فایر، هدروم را به حالت حداکثری می رساند و استفاده از یک پدال درایو تنها گین بیشتری می دهد و ولوم را بالا نمی برد، در این حالت لوپ افکت می تواند بوست قابل توجهی را برای سولوهای شما به ارمغان بیاورد.
همچنین در سال های اخیر پدال های پری امپ لامپی خارق العاده ای به بازار عرضه شده اند که باعث می شود دسترسی به تُن های کمیابی مانند Victory ارزان قیمت تر شود. این پدال ها پرتابل هستند و شما می توانید پدال بُرد حاوی پری امپ خود را به هرجایی ببرید و آن را به هر امپی که دارای لوپ افکت باشد وصل کنید.
4. تنظیم مناسب ارتفاع پیکاپ
تنظیم کردن پیکاپ اهمیت دارد
مهم است که پیکاپ های شما ارتفاع مناسبی داشته باشند تا تمام پتانسیل تُنال گیتار را دریافت کنند.
اگرچه هرچه پیکاپ ها به سیم ها نزدیک تر باشند صدای بلندتری از آن ها خواهید گرفت، اما چنین چیزی لزوم به معنای بهتر صدا دادن ساز شما نیست.
پیکاپ های هامباکر
پیکاپ های هامباکر را می توانید تا جایی که می خواهید به سیم ها نزدیک کنید تا ولوم مورد نیازتان را دریافت کنید.
اما حواستان باشد زمانی که میدان مغناطیسی پیکاپ به محدوده ی حرکتی سیم زیادی نزدیک شود، از ارتعاش پیدا کردن طبیعی سیم جلوگیری می شود. پروسه ی تنظیم پیکاپ را با گرفتن فرت آخر سیم ششم و سیم اول شروع کنید.
با استفاده از یک خط کش فلزی ارتفاع پیکاپ هامباکر را تا جایی تنظیم کنید که سمت تربل و بیس آن به شکل مساوی با فاصله ی 2.5 میلیمتری از سیم قرار بگیرند (منظور سیم می است که شما انگشتتان را روی آخرین فرت آن گذاشته اید).
پیکاپ های سینگل کویل
گیتارهای استرت-استایلی که پیکاپ های سینگل کویل دارند باید به شکلی تنظیم شوند که قسمت تربل پیکاپ کمی بالاتر از قسمت بیس باشد تا بالانس تُنال مناسبی ایجاد شود. همانند روش بالا، فرت آخر سیم شش و اول گیتار را بگیرید و سپس پیکاپ ها را به شکلی تنظیم کنید که قسمت پُل پیس به ترتیب با فاصله ی 2.5 میلیمتر و 3.5 میلیمتر از سیم های اول و ششم قرار بگیرد. سیم در نزدیکی نِک نسبت به قسمت بریج آزادانه تر ارتعاش پیدا می کند و این یعنی پیکاپ های نِک در ارتفاع مشابه بلندتر صدا خواهند داد – اگرچه حالا بسیاری از کمپانی ها با در نظر گرفتن این موضوع پیکاپ هایشان را کالیبره می کنند. کمی آزمون و خطا با ارتفاع پیکاپ های مختلف برای ایجاد یک بالانس مناسب در ولوم بین پیکاپ ها لازم است؛ چه گیتار شما دو پیکاپ داشته باشد و جه سه پیکاپ.
5. ترکیب کردن بوست و درایو
آیا بهتر است که اُور درایو را به وسیله ی قرار دادن آن پیش از زنجیره ی سیگنال بوست کنید یا این که پدال درایو را پس از بوست کلین قرار دهید؟
هر کدام از این روش ها مزیت های خودشان را دارند و قطعا این موضوع بستگی دارد به این که شما از چه یونیت هایی استفاده می کنید، اما به طور کلی قرار دادن پدال اُور درایو پیش از بوست کلین می تواند داینامیک پیک زدن بیشتر و وضوح بیشتری برای صداهایی که گین ضعیف تا متوسط دارند بدهد.
اگر هدروم امپ کافی دارید، بوست کردن پس از اُور درایو هم می تواند بوست مناسبی را برای اجراهای سولو ایجاد کند. اگر خواهان اُور درایو بیشتر، کامپرشن و بوست ولوم کمتر در امپ هستید، بوست را پیش از اُور درایو قرار دهید.
6. تُن های بهتر در ولوم های پایین
کامپرسر دوست شماست
صدای پرحجم گیتار یک صدای داینامیک است – پس همه چیز بستگی به این دارد که صدای آن را با پدال ها به شکلی تقویت کنید که عملکرد یک امپ لامپی زمانی که شدیدا درایو می شود را شبیه سازی کنید. استفاده از پدال کامپرسر برای اجراهای راک و بلوز می تواند اتک نُت ها را کاهش و ساستین آن ها ها را افزایش دهد. استفاده از یک پدال بوست می تواند درایوهای مناسبی را در ولوم های پایین ایجاد کند.
7. ارتقا دادن سخت افزار گیتار
کیفیت سخت افزار گیتار بیش از آن چه که تصور می کنید اهمیت دارد
حرکت و ارتعاش سیم ها در پرفورمنس گیتار شما بسیار تاثیر گذار هستند. تمام المان ها مانند سدل، بریج و جنس نات گیتار روی تُن گیتار شما تاثیر می گذارند و فولاد، برنج و آلیاژهایی که در سیم گیتار استفاده می شود، پاسخگویی متفاوتی را در اتک و ساستین صدا ایجاد می کند.
حتی بیس پلیت و ویبراتو بلاک گیتار هم روی تُن تاثیر می گذارند. فولاد معمولا نسبت به دیگر فلزها صدای روشن تری دارد؛ سدل و نات استخوانی روی گیتار آکوستیک نسبت به نات های پلاستیکی ساستین بیشتر و صدای روشن تری را ایجاد می کنند.
ارتقا دادن این المان ها هزینه ی نسبتا پایینی دارد. اما حتما توصیه می کنیم که برای برش دادن نات به یک متخصص مراجعه کنید. اگر این کار اشتباه انجام شود هیچ راه برگشتی ندارید. پرداخت هزینه برای برش دادن صحیح نات ارزشش را خواهد داشت.
8. از سیم ها و پیک هایی با ضخامت مختلف استفاده کنید
همیشه لازم نیست همان همیشگی را بخرید
بسیاری از گیتاریست ها به یک نوع خاصی از انواع لوازم جانبی عادت می کنند – مثلا همیشه یک مدل پیک گیتار یا سیم هایی با یک نوع ضخامت را خریداری می کنند.
اما آیا می دانید چه چیزهای دیگری در انتظار شما هستند؟
استفاده از سیم هایی با ضخامت کمتر یا پیک گیتاری با ضخامت بیشتر می تواند تجربه ی اجرا، تاچ و صدای گیتار شما را تغییر دهد. سپس بحث متریال استفاده شده در این لوازم مطرح می شود 0 پیک های نایلونی نسبت به پیک های تورتکس حس بسیار متفاوتی دارند و سیم های گیتاری که از فولاد ضد زنگ ساخته می شوند نسبت به سیم های ساخته شده از نیکل صدای روشن تری دارند.
همیشه انتخاب های زیادی پیش روی شما قرار دارد.
9. تُن گیتارتان را نجات دهید
انتخاب کابل اهمیت زیادی دارد
پیش از این که اقدام به ارتقا دادن کابل گیتارتان کنید، بهتر است بدانید کابل های گیتار چرا و به چه لحاظی اهمیت دارند.
آیا خرید یک کابل بهتر موجب بهبود تُن گیتار می شود؟
نوع کابل قطعا می تواند تُن گیتار را تغییر دهد، البته تاثیر کابل در گیتارهایی با پیکاپ پسیو نسبت به گیتارهایی که دارای پیکاپ های اکتیو هستند بیشتر قابل لمس است.
اینجاست که کلمه ی ظرفیت خازنی وارد می شود.
ظرفیت خازنی بیشترین تاثیر را در کاهش فرکانس های تربل در تُن گیتار دارد – البته می تواند روی تمام طیف فرکانسی اثر بگذارد.
ظرفیت خازنی در ترکیب با القاگرها که همان پیکاپ گیتار شما هستند، می تواند گین میدرنج را افزایش دهد. قاعده ی کلی این است که هر چه طول کابل بلندتر باشد، یا هرچه ظرفیت خازنی کابل نسبت به طولش بیشتر باشد، فرکانس های بالای تُن بیشتر از بین می روند.
شاید چنین چیزی مطلوب شما باشد اما اگر می بینید تُن شما brightness یا روشنی صدای کافی ندارد، کابل هایی با ظرفیت خازنی پایین تر می توانند به شکل مثبتی صدای شما را تغییر دهند.
ظرفیت خازنی چیست؟
یک خازن میان دو القاگر الکتریکی که بسیار نزدیک به هم هستند شکل می گیرد – و هرچه سطح این القاگرها بزرگتر باشد (در کابل گیتار شما) ظرفیت خازنی بیشتر خواهد شد.
مقادیر بزرگ ظرفیت خازنی با یکای فاراد اندازه گیری می شود که از روی نام فیزیسین انگلیسی قرن نوزدهم یعنی مایکل فارادی برداشته شده است.
مقادیر کوچکتر ظرفیت خازنی که در کابل های گیتار دیده می شود با یکای پیکوفاراد (pf) اندازه گیری می شود، یعنی یک میلیون- میلیونیوم یک فاراد.
کابل صدایی که کیفیت مطلوبی دارد باید به ازای هر فوت 30pf ظرفیت خازنی دارد و در باکیفیت ترین کابل ها این مقدار نصف می شود.
چرا کابل های اکتیو تحت تاثیر ظرفیت خازنی قرار نمی گیرند؟
پیکاپ های اکتیو دارای پری امپی هستند که مشکلات امپدانس (مقاومت) را به وسیله ی تبدیل مقاومت به مقاومت پایین برطرف می کند. این پری امپ از ضعیف شدن فرکانس های بالا جلوگیری می کند.
مقاومت چیست؟
مقاومت (Z) میزان سنجش مقاومت در برابر جریان در یک مدار جریان متناوب است. اما اجازه بدهید بجای توضیحات فنی در عمل به تعریف امپدانس بپردازیم.
خروجی بیشتر دستگاه های صوتی الکترونیکی مقاومت پایینی دارد (حدود 150 اهم)، اما این مقدار برای پیکاپ های گیتار پسیو می تواند بسیار بیشتر باشد و این یعنی پیکاپ به شکل نامطلوبی بیشتر تحت تاثیر ظرفیت خازنی کابل قرار می گیرد تا فیلتری روی صدا ایجاد کند – با بالا رفتن مقاومت و ظرفیت خازنی، این فیلتر بیشتر تاثیر خودش را نشان می دهد.
در تئوری، ستاپ ایده آل برای پاسخگویی فرکانسی وسیع در تُن، یک پیکاپ با مقاومت پایین و یک کابل با ظرفیت خازنی کم می باشد.
آیا ظرفیت خازنی کابل های بین پدالی نیز اهمیت دارد؟
اهمیت ظرفیت خازنی کابل های بین پدالی مانند کابلی که از گیتار به اولین پدال می رسد نیست، چرا که خروجی پدال ها مقاومت پایینی دارد.
البته اگر پدال های شما از نوع true bypass، که بسیاری از پدال های امروزی از نوع هستند، تاثیر بیشتری روی ظرفیت خازنی سیگنال خواهند داشت.